آسیب شناسی اعتراضات اخیر: ریشه ها، عملکرد و پیامدها
باسمه تعالی
آسیب شناسی اعتراضات اخیر: ریشه ها، عملکرد و پیامدها
(اتحادیه انجمنهای علمی دانشجویی علوم سیاسی ایران، 1401/12/15)
سه نکته مقدماتی:
1- تمرکز بر آسیب شناسی است.
2- تمرکز بر حوزه دین و سیاست است.
3- ناجنبش اعتراضات با مرگ مهسا امینی به جنبش اجتماعی تبدیل شد.
آسیب شناسی اعتراضات اخیر از سه بعد قابلیت بررسی دارد:
1- آسیب شناسی خود این واقعه: رنگ و بوی سکولار داشتن، دین گریزی، سلبی بودن، و بدون رهبر و سازماندهی و ایدئولوژی بودن.
2- آسیب شناسی مواضع حکومت و حاکمان: ساده دیدن موضوع (در حالی که جدی است)، پاک کردن صورت مسئله به جای آن، حل مسئله در سطح نهادها (و نادیده گرفتن قدرت مویرگی)، ناکارآمد شدن احزاب (به عنوان چرخ دنده دموکراسی یا مردم سالاری)، و نبودن سازوکار نهادینه برای اعتراضات مدنی. ریشه همه اینها در حاکم نبودن اصول اولیه حکمرانی است.
3- آسیب شناسی تحلیلهای مربوط به این واقعه: جناحی شدن تحلیلها، خارج شدن بحث از اصولگرایی و اصلاح طلبی، سوء استفاده گروه های برانداز، و مانند آن.
به نظر می رسد راه حل در چند مسئله باشد:
1- مویرگی دیدن قدرت،
2- جدی گرفتن مسئله (و تفهم این پدیده)،
3- جدی گرفتن اصول حکمرانی (و استفاده از متخصصان)،
4- پرهیز از سیاسی و امنیتی شدن مسئله،
5- زمینه سازی سازوکارهای نهادینه شدن اعتراضات: تحزب و نهادینه شدن اعتراضات مدنی،
6- کمک به رسیدن به اجماع نسبی بین جریانهای موجود
و ....