جماعت گرایی و اندیشه اسلامی
جماعت گرایی و اندیشه اسلامی
سخنرانی در مؤسسه اندیشه دینی معاصر، اسفند 97
مقدمه: 1- اکثر جماعت گرایان صبغه دینی دارند، که البته با سکولاریسم تنافی ندارد. 2- وقتی از اندیشه دینی (اسلامی) سخن می گوییم، قرائتهای متفاوتی در آن وجود دارد. 3- به همین نسبت همه موارد ذیل قابل انتساب به همه جماعت گرایان نیست.
به هر روی، جماعت گرایی و اندیشه اسلامی می تواند در موارد ذیل با هم نسبت برقرار کنند:
1- تکیه بر «جماعت» که با جامعه تفاوت دارد؛
2- اشتراک در نقد لیبرالیسم؛
3- تقدم خیر بر حق؛
4- رجوع به دین (که می تواند با سکولاریسم سازگار باشد، یا نباشد)؛
5- عدالت دولت رفاه؛
6- غنی کردن اخلاق و حقوق بشر؛
7- خاص گرایی (در حقوق مثبت) و جهانشمول گرایی (در حقوق منفی)؛
8- فضیلت گرایی؛
9- تأکید بر سنت و فرهنگ؛
10- نسبی گرایی محدود (بر خلاف پست مدرنیسم)؛
11- نگاه نقادانه به تجدد؛
12- جنگ عادلانه؛
13- تفکیک دو موج: جنبه آکادمیک و عملی (جامعه شناسانه).