• صفحه نخست
• زندگی نامه
• کارنامک
• ارتباط با دانشجویان
• نگارخانه
• پیوندها
• ارتباط با من

حوزه سکولار؟ واقعیت یا هشدار؟

باسمه تعالی

حوزه سکولار؟ واقعیت یا هشدار؟

 نشست همراه با دکتر صادق نیا، مؤسسه بشری، 97/7/18

1- معنای لغوی سکولار: صد سال، لائوس به معنای سربازان عادی، ناسوتی و گذرا (متضاد زندگی جاویدان)، غیرمقدس و غیرمذهبی (هر امری از جمله علوم)، شهر انسان در مقابل شهر خدا، دست شستن راهب از صومعه نشینی (روحانیان سکولار)، غیر کلیسایی شدن اموال (در قرن 16 و 17 فرانسه، جنبش اصلاح دینی)    

2- معنای اصطلاحی سکولاریسم (اواخر قرن 19): جدایی نهاد دین از نهاد سیاست

3- تمایز سکولار، سکولاریسم و سکولاریزاسیون

4- هابرماس: تمایز سکولار (لاادری نسبت به مذهب) از سکولاریست (منفی نسبت به دین)

5- تجارب کشورها: سکولاریسم امریکایی (عدم حمایت دولت از دین)، مدل انگلیسی (ملکه رئیس نمادین کلیسا)، لائیسیته فرانسوی (مهار دین توسط دولت)، سکولاریسم هندی (تکریم انتقادی همه ادیان)

سکولاریسم فلسفی- تاریخی (دین مربوط به گذشته است)، و سکولاریسم سیاسی (خارج شدن دین از حوزه عمومی (به دلیل خردگریز یا خردستیز بودن)

6- کازانوا: سکولاریسم به عنوان ارزشی ابزاری (آموزه کشورداری) و سکولاریسم به عنوان ارزشی غایی (ایدئولوژی)

7- کازانوا: سه پیامد سکولاریزاسیون: افول باورها و شعائر، شخصی شدن دین، تفکیک سپهر سیاست (و علم و هنر و اقتصاد) از دین

8- تیلور: سه راهبرد نظری: راهبرد اخلاق سیاسی مبتنی بر بنیان مشترک ادیان و حقوق طبیعی، ولی مستقل از وحی (پوفندورف، لاک و لاینیتس، متناظر با سکولاریسم نرم)، راهبرد اخلاق سیاسی مستقل از دین: (گروتیوس و هابز، متناظر با سکولاریسم سخت)، اجماع همپوشان (راولز، حق برخورداری از زندگی)

9- سکولاریسم در ایران: جدایی دین از سیاست و جدایی نهاد دین از نهاد سیاست (دولت)

10- سکولاریسم در مقابل بنیادگرایی و اسلام سیاسی: عبدالرازق: رسالة لا حکم، دین لا دولة. حسن البناء: الاسلام عبادة و قیادة، و دین و دولة، و روحانیة و عمل، و صلاة و جهاد، و طاعة و حکم، و مصحف و سیف، لاینفک واحد من هذین عن الاخر.

11- سکولاریسم در اسلام سالبه به انتفاء موضوع نیست (نقد حسن حنفی و طباطبایی)

12- حوزه سکولار؟ حوزه اگر سکولار قبل از سده نوزدهم سکولار بوده یا اخیراً سکولار شده!؟ مدعا چیز دیگری است: «فقه بی‌ربط با زندگی، زندگی بی‌ربط با فقه، درس خارج‌هایی که به‌جای تئوریزه حکومت و تمدن دینی، عملاً فقه سکولار می‌سازند، فقه فردی، عبادی طهارت و نجاست، اما درباره اقتصاد، سیاست، بانک و روابط بین‌الملل حرفی ندارند، سکولاریسم یعنی همین است». حوزه به معنای لغوی و اصطلاحی سکولار نیست. کم پرداختن حوزه به مسائل اجتماعی و تمدنی سکولاریسم نیست. نقل قول فوق باید در زمینه خاص خود تفسیر شود.

گزارش سایت مباحثات:

مباحثات/گزارش نشست علمی (مناظره حجت‌الاسلام والمسلمین مهراب صادق‌نیا و دکتر سیدصادق حقیقت)

:heavy_check_mark:جایگزینی تبیین‌های غیردینی با تبیین‌های دینی، نشانهٔ سکولارشدن حوزه است

:heavy_check_mark: حوزه با هیچ تعریفی سکولار نیست؛ رادیکالیسم حوزه را تهدید می‌کند

:small_orange_diamond: چهارشنبه، هجدهم مهر ماه ۱۳۹۷ نشستی با عنوان «حوزه‌ی سکولار؛ واقعیّت یا هشدار؟!» به همّت موسسه‌ی بشری و با سخن‌رانی دکتر سید صادق حقیقت، عضو هیأت علمی دانشگاه مفید و دکتر مهراب صادق‌نیا، عضو هیأت علمی دانشگاه ادیان و با جضور علاقه‌مندان، در موسسه‌ی مفتاح کرامت قم برگزار شد. دبیر علمی این نشست، دکتر عبدالهاب فراتی به‌عهده داشت. گزارش تفصیلی این جلسه را در ادامه می‌خوانید.

:small_blue_diamond: صادق‌نیا: سکولاریسم یک مفهوم ذهنی است که مدافع جدایی دین از سیاست، دنیا، عرف و تبیین‌های غیر دینی است و حتی معتقد است باید برخی از تبیین‌های دینی در برخی از عرصه‌ها کنار برود و به‌جای آن، تبیین‌های غیر دینی بنشیند. از نظر جایگزینی تبیین‌های غیر دینی با تبیین‌های دینی، معتقدم حوزه‌ٔ امروز سکولار است؛ هم‌چنین از نظر اینکه حوزه‌ٔ علمیه به مباحثی می‌پردازد که مستند به آن مباحث نشود دنیای امروز را مدیریت کرد، معتقدم حوزه سکولار است و اگر مراد از سکولار، تقلیل نقشی باشد، باز هم معتقدم که حوزه سکولار است.

:small_blue_diamond: حقیقت: معنای لغوی سکولار شدن حوزه، برای بحث ما اهمیتی ندارد و خارج از بحث ماست؛ همچنان که این پرسش که آیا مراد، سکولار شدنِ حوزه و عرفی‌تر شدن آموزه‌های اجتهادیِ جاری در حوزه است (از بحث،خارج است). آنچه که در پاسخ بنده به سکولار شدن حوزه اهمیت دارد، مقدمه‌ای است که عرض کردم که سکولاریسم در ایران به دو معنا استفاده می‌شود؛ یعنی جدایی دین از سیاست و جدایی نهاد دین از نهاد سیاست. کلیت حوزه‌ٔ علمیه، به این دو معنا، سکولار نیست؛ به این معنا که حوزه، معتقد است که دین، گزاره‌هایی ـ مانند جهاد و ولایت فقیه ـ دارد که دین باید در سیاست دخالت کند و از همین رو معتقد است که دین جدای از سیاست نیست. به معنای دوم از سکولاریزاسیون هم که عرض کردم، حوزه‌ٔ علمیه سکولار نیست؛ چراکه کلیت حوزه‌ٔ علمیه‌ٔ قم معتقد است که یک روحانی باید در رأس حکومت قرار بگیرد؛ گرچه در نحوه‌ٔ این قرارگیری، بین حوزویان اختلافاتی وجود دارد. در نتیجه می‌توان گفت که حوزه، در وجه سیاسی، سکولار نیست. از بعد فلسفی هم سکولار نیست؛ زیرا در صدد کنار گذاشتنِ خدا نیست.
http://yon.ir/3Iuas
متن کامل را در INSTANT VIEW بخوانید

لینک مطلب در سایت مباحثات:point_down::point_down::point_down:
http://mobahesat.ir/16863
:small_red_triangle_down::small_red_triangle_down::small_red_triangle_down:
@mobahesatmagz